ដុំគីសជាដុំមួយដែលបំពេញទៅដោយទឹករំអិល ខ្យល់ ខ្ទុះ ឈាម ឬក៏សារធាតុផ្សេងៗទៀត។
ដុំគីសនៅប្រដាប់ភេទគឺជាដុំដែលស្ថិតនៅទីតាំងទ្វារមាសជួនកាលវាស្ថិតនៅបបូរធំ ឬបបូរតូច ឬជួនកាលទៀតនៅរន្ធទ្វារមាស។ ភាគច្រើននៃគីសទ្វារមាសមិនបង្កបញ្ហាអ្វីធ្ងន់ធ្ងរទេ ប៉ុន្តែគីសខ្លះវាធ្វើឱ្យមានការឈឺចាប់នៅពេលមានការឆ្លងមេរោគ។ គីសនៅប្រដាប់ភេទច្រើនជួបប្រទះលើស្ត្រីនៅវ័យបន្តពូជ និងពេលអស់រដូវ។
តើមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលធ្វើឱ្យមានដុំគីសទ្វារមាស?
ជាទូទៅមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យមានដុំគីសនេះវាទៅតាមប្រភេទរបស់វា។ ដុំគីសទ្វារមាសមានច្រើនប្រភេទដែលគេឱ្យឈ្មោះទៅតាមសារជាតិឬកោសិកាដែលមាននៅក្នុងដុំនោះ។ ហើយគីសដែលគេជួបញឹកញាប់ជាងគេរួមមាន៖
គីស Mullerian: ជាប្រភេទដុំដែលកើតនៅលើទ្វារមាស ដោយសារមូលហេតុនៃការដុះខុសកន្លែងនៃកោសិកាមាត់ស្បូន ដៃស្បូន ឬស្រទាប់ស្តើងស្បូន ហើយគេសង្កេតឃើញថាវាកើតឡើងបន្ទាប់ពីការសម្រាលកូនតាមធម្មជាតិ ការប៉ះទង្គិច ឬការវះកាត់។
គីស Inclusion: ដុះចេញពីកោសិកាទ្វារមាស ហើយតែងតែកើតឡើងនៅពេលមានប៉ះទង្គិច មុតរបួស ហើយពេលមានការជាស្បះស្បើយជាលិកាទាំងនោះត្រូវបានរាំងខ្ទប់ដោយសារស្លាកស្នាមរបួស បង្កើតបានជាដុំ ហើយច្រើនតែបំពេញទៅដោយទឹករំអិលខាប់ៗ។
គីស Gartner Duct: ជាដុំដែលកើតចេញពីបំណែកនៃកោសិកាដើមណាមួយដែលនៅសល់ ហើយនៅពេលណាមួយនោះវាបានរីកលូតលាស់វាបង្កើតបានជាដុំដែលបំពេញទៅដោយទឹក។
គីសក្រពេញ បាត់តូលីន (Bartholin gland): ជាដុំគីសដែលកើតនៅក្រពេញបាត់តូលីនដែលជាក្រពេញបញ្ចេញទឹករំអិលសម្រាប់ផ្សើមទ្វារមាសស្ត្រី ហើយស្ថិតនៅសងខាងរន្ធទ្វារមាស នៅពេលក្រពេញនេះត្រូវបានស្ទះ ឬមានការកររោគហើយក្លាយជាអាប់សែ។
រោគសញ្ញា
ជាទូទៅដុំគីសទ្វារមាសភាគច្រើនមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីទេដោយសារដុំគីសវាមានទំហំតូចៗហើយនៅខាងក្នុង ហើយរោគសញ្ញាច្រើនមាននៅពេលដែលដុំនោះវាធំ។ រោគសញ្ញាវាប្រែប្រួលទៅតាមទំហំ និងទីតាំងរបស់ដុំ។
រោគសញ្ញាអាចមាន៖
មានអារម្មណ៍ទើសៗនៅក្នុងទ្វារមាសនៅពេលប្រើសំឡីអនាម័យដែលដាក់ចូលក្នុងទ្វារមាស
បត់ជើងតូចមិនអស់
ធ្លាក់ស
មានអារម្មណ៍ថាមិនមានភាពសុខស្រួល និងឈឺនៅពេលមានរួមភេទ
មានការឈឺចាប់ និងហើមនៅពេលមានការករោគ។
តើដុំគីសនៅទ្វារមាសត្រូវព្យាបាលយ៉ាងដូចម្តេច?
ការព្យាបាលគឺធ្វើឡើងនៅពេលមានរោគសញ្ញា ឬពេលគ្រូពេទ្យសង្ស័យថាដុំវាបង្កជាផលវិបាក ឬក៏ទំហំរបស់វាកាន់តែធំទៅៗ។ ប្រសិនបើដុំនោះវាជាដុំតូច មិនមានការឈឺចាប់ទេ គ្រូពេទ្យអាចណែនាំឱ្យស្ត្រីអង្គុយត្រាំទឹកក្តៅ ប៉ុន្តែករណីខ្លះ ដុំគីសវារំខាន ឬធំ គេអាចព្យាបាលដោយបូមសារជាតិនៅក្នុងដុំ វះបង្ហូរ និងដោយការវះបើកមុខរបស់ដុំ ឬវះយកដុំចេញ។
តើយើងអាចការពារ ឬក៏បង្ការដុំគីសទ្វារមាសបានដែរឬទេ?
មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះគ្មានវិធីសាស្ត្រអ្វីការពារការកើតដុំគីសនេះទេ ប៉ុន្តែយើងអាចធ្វើអនាម័យទ្វារមាសឱ្យបានត្រឹមត្រូវ និងការប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យជាមួយដៃគូដែលមិនជាប់លាប់ដើម្បីការពារជំងឺកាមរោគ និងការកររោគទៅលើដុំគីស។
ប្រភពអត្ថបទ
រៀបរៀង និងកែសម្រួលដោយ វេជ្ជ. ពេជ្រ ធីតា គ្រូពេទ្យព្យាបាលនៅគ្លីនិករ៉ាក់ សៀមរាប
https://www.webmd.com/women/vaginal-cysts
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23452-vaginal-cysts
មតិយោបល់